Szkoła Szymona Askenazego

Mariola Hoszowska

Streszczenie w języku polskim


W artykule autorka skupia się na aktywności dydaktycznej lwowskiego nowożytnika, Szymon Askenazego, zorientowanej na wypromowanie doktorów i wydanie wyróżniających się prac uczniów. W części pierwszej zwraca uwagę na atuty zajęć prowadzonych przez Askenazego na Uniwersytecie Lwowskim. W drugiej stara się odpowiedzieć na pytania: 1) na jakie elementy warsztatu badawczego kładli nacisk promotor i recenzenci dysertacji doktorskich obronionych we Lwowie, 2) co we wprowadzeniach do prac uczniów-autorów monografii było przez Askenazego eksponowane, 3) jaki obraz szkoły en bloc kreował wydawca „Monografii”. W części trzeciej przytacza opinie o ukazujących się drukiem rozprawach monograficznych uczniów Askenazego.

Autorka dochodzi do wniosku, że w wydawanej przez siebie serii, i w jeszcze większym stopniu w recenzjach rozpraw doktorskich, Askenazy uwypuklał wysiłek uczniów zorientowany na rozszerzanie bazy źródłowej oraz porównawcze ujmowanie wydarzeń i zjawisk. Można wyróżnić przynajmniej trzy warianty wprowadzeń do monografii uczniów, nazwane umownie „problemowymi”, „osobowymi” i „mieszanymi”. Różne strategie prezentowania osiąganych przez seminarzystów wyników były przejawem doceniania indywidualności piszących, ale i tendencji unifikacyjnych, sprowadzających się do pokazania, że zespół naukowych debiutantów potrafił bez kompleksów podjąć wyzwanie i pchnąć badania nad nowożytną i najnowszą historią Polski.


Słowa kluczowe


Szymon Askenazy, Uniwersytet Lwowski, historia historiografii/Szymon Askenazy, Lvov University, history of historiography.

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


A.R. (rec.), Adolf [sic!] Skałkowski. Jan Henryk Dąbrowski. Część pierwsza. Na schyłku dni Rzeczypospolitej (1755–1796). Monografie w zakresie dziejów nowożytnych. Wydawca Szymon Askenazy. Tom IV, „Biblioteka Warszawska” 1904, 3.

A.R. (rec.), Jan Leszczyński: Monografie w zakresie dziejów nowożytnych. Tom trzeci. Rządy rosyjskie w kraju Tarnopolskim 1809–1815. Z przedmową prof. Askenazego, „Biblioteka Warszawska” 1903, 4.

A.R. (rec.), Kazimierz Rudnicki, Biskup Kajetan Sołtyk. 1715–1788. Monografie w zakresie dziejów nowożytnych, wyd. Szymon Askenazy, Warszawa 1906, „Biblioteka Warszawska” 1906, 4.

A.R. (rec.), Maciej Loret: „Między Jeną a Tylżą”. 1806–1807. Tom drugi. Monografia w zakresie dziejów nowożytnych (wydawnictwo prof. Askenazego), „Biblioteka Warszawska” 1903, 1.

Askenazy S., Przegląd dziejów Polski. Epoka porozbiorowa 1795–1830, w: Pamiętnik III Zjazdu Historyków Polskich w Krakowie, t. 1: Referaty; t. 2: Protokoły obrad, Kraków 1900.

Askenazy S. (rec.), Smoleński Władysław, Emigracja polska w latach 1795–97. Materiały historyczne, „Kwartalnik Historyczny” 1913, 16.

Askenazy S., Stan i potrzeby historiografii polskiej w zakresie dziejów nowożytnych i najnowszych – Epoka saska – Epoka porozbiorowa, „Biblioteka Warszawska” 1900, 2.

Biliński P., Polemika Władysława Konopczyńskiego z Mieczysławem Skibińskim [w druku].

Biliński P., Spór Władysława Konopczyńskiego z Szymonem Askenazym, w: Władysław Konopczyński jako badacz dziejów XVIII wieku, red. Z. Zielińska, W. Kriegseisen, Warszawa 2014.

Biliński P., Władysław Konopczyński. Historyk i polityk II Rzeczypospolitej (1880–1952), Warszawa 1999.

Bobińska C., Historiografia (1764–1795), w: Historia Polski, t. 2, cz. 1, red. S. Kieniewicz, W. Kula, Warszawa 1958.

Bojasiński J., Rządy tymczasowe w Królestwie Polskiem. Maj–grudzień 1815 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 1), Warszawa 1902.

Chotkowski W. (rec.), Loret Maciej dr, Kościół Katolicki a Katarzyna II. 1772–1784 (Monografie w zakresie dziejów nowożytnych. Wydawca Szymon Askenazy. Tom XII. Z zapomogi Kasy Pomocy dla osób pracujących na polu naukowem imienia dr. med. Józefa Mianowskiego. Warszawa i Kraków 1910), „Kwartalnik Historyczny” 1911, 25.

Daszyk K.K., Szymona Askenazego neoromantyczna apoteoza czynu, „Studia Historyczne” 1995, 38, 2 (149).

Dutkiewicz J., Szymon Askenazy i jego szkoła, Warszawa 1958.

Dzwonkowski W., Szymon Askenazy 1866–1935, „Wiadomości Literackie” 1935, 12, 30 (610).

Dzwonkowski W., Szymon Askenazy (24 grudnia 1867 r. – 22 czerwca 1935 r.), „Droga” 1935, 1.

Feldman W., Piśmiennictwo polskie ostatnich lat dwudziestu, t. 2, Lwów 1902.

Feldman W., Współczesna literatura polska 1864–1917, cz. 2, Warszawa–Kraków 1919.

Filipowicz M., Wobec Rosji. Studia z dziejów historiografii polskiej od końca XIX wieku po II wojnę światową, Lublin 2000.

Gąsiorowska N., Wolność druku w Królestwie Kongresowem 1815–1830 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 23, wyd. S. Askenazy), Warszawa 1916.

Górski S. (rec.), Aleksander Jan Rodkiewicz. „Pierwsza politechnika polska 1825–1831”. Monografie w zakresie dziejów nowożytnych. Wydawca Szymon Askenazy. Kraków i Warszawa 1904 […], „Biblioteka Warszawska” 1905, 1.

Górski S., Szymon Askenazy jako profesor (ze wspomnień b. słuchacza), „Świat” 1935, 26.

Handelsman M., Czasy porozbiorowe 1795–1918, „Kwartalnik Historyczny” 1937, 60.

Hoszowska M., Pamięć o lwowskich mistrzach – uwagi o historykach XIX i XX wieku, w: Historia. Ciągłość i zmiana. Studia ofiarowane Profesorowi Jerzemu Maternickiemu, red. M. Hoszowska, J. Pisulińska, P. Sierżęga, Rzeszów 2016.

Hoszowska M., Polskie szkoły historyczne we Lwowie w perspektywie dydaktycznej: refleksje i postulaty badawcze, w: Iсторія та історики у Львівському університеті: традиції та сучасність (до 75-ліття створення історичного факультету), за редакцією Леонида Зшкільняка та Павла Серженги, Львів 2015.

Hoszowska M., Szymon Askenazy i jego korespondencja z Ludwikiem Finklem, Rzeszów 2013.

Iwaszkiewicz J., Litwa w roku 1812 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 9, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1912.

Kipa E. (rec.), Gąsiorowska Natalia: Wolność druku w Królestwie Kongresowem 1815–1830 (Monografie w zakresie dziejów nowożytnych, wyd. Sz. Askenazy, t. XXIII) Warszawa 1916, „Kwartalnik Historyczny” 1917, 40, 1–2.

Kipa E., Fryderyk Gentz a Polska 1794–1831 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych” t. 15, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1911.

Kipa E., Prawda o Askenazym, w: E. Kipa, Studia i szkice historyczne, Warszawa 1959.

Kochanowski J.K., Dziejopisarstwo polskie w latach 1903–1907, „Przegląd Narodowy” 1909, 4.

Konopczyński W. (rec.), Do charakterystyki biskupa Sołtyka. Z powodu prac Kazimierza Rudnickiego „Biskup Kajetan Sołtyk 1715–1788 („Monogr. w zakr. dziejów nowożytnych”, wyd. Szymon Askenazy, t. V), Kraków i Warszawa, Gebethner i Wolff 1906 i Adama Skałkowskiego „Biskup Sołtyk” w zbiorze „O cześć imienia polskiego”, Lwów 1908, „Kwartalnik Historyczny” 1910, 24.

Konopczyński W., Dziennik 1918–1921, cz. 2, wstęp P. Biliński, oprac. P. Biliński, P. Plichta, Warszawa–Kraków 2016.

Konopczyński W., Jak zostałem historykiem, „Znak” 1958, 52.

Konopczyński W., Polska w dobie wojny siedmioletniej, cz. 1: 1755–1758 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 7–8, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1909.

Konopczyński W., Rozwój badań nad dziejami Polski nowożytnej 1506–1795, „Kwartalnik Historyczny” 1937, 60.

Kukiel M., Polemika, „Przegląd Historyczny” 1913, 16.

Kukiel M., Próby powstańcze po trzecim rozbiorze 1795–1797 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 19, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1912.

Kukiel M., Ze wspomnień o Adamie Skałkowskim i Henryku Mościckim, „Wiadomości. Tygodnik”, 9, 10 (414), Londyn 5 III 1954.

Kukiel M., Ze wspomnień o Władysławie Konopczyńskim, „Wiadomości. Tygodnik”, 8, 1 (353), Londyn 4 I 1953.

Leszczyński J., Rządy rosyjskie w kraju tarnopolskim 1809–1815 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 3, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1903.

Loret M., Kościół Katolicki a Katarzyna II 1772–1784 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 12, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1910.

Loret M., Między Jeną a Tylżą 1806–1807 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 2, wyd. S. Askenazy), Warszawa 1902.

Łubieńska C., Sprawa dysydencka 1764–1766 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 13, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1911.

Maternicki J., Historycy lwowscy a szkoły historyczne w Polsce (do 1918 roku), w: J. Maternicki, Historia i historycy. Studia i szkice historiograficzne, Rzeszów 2005.

Maternicki J., Polskie szkoły historyczne we Lwowie w XIX wieku, w: Wielokulturowe środowisko historyczne Lwowa w XIX i XX w., red. J. Maternicki, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2005.

Maternicki J., Szymon Askenazy (1865–1935), w: Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, red. J. Maternicki przy współpracy L. Zaszkilniaka, Rzeszów 2007.

Miąso J., Szkolnictwo zawodowe w Królestwie Polskim w latach 1815–1915, Wrocław–Warszawa–Kraków 1966.

Morawski K.M., Ignacy Potocki, cz. 1: 1750–1788 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 21, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1911.

Pajewski J., Askenazy, w: J. Pajewski, Przeszłość z bliska. Wspomnienia, wstęp W. Łazuga, Warszawa 1983.

Pawłowski B., Szymon Askenazy, „Kwartalnik Historyczny” 1935, 49.

Pośpiech J., Z korespondencji Stanisława Wasylewskiego (Adam Skałkowski – Władysław Konopczyński – Stanisław Wasylewski), „Kwartalnik Opolski” 1993, 1.

Próchnik A., Wspomnienie o prof. Askenazym, „Przegląd Historyczny” 1935, 32.

Rudnicki K., Biskup Kajetan Sołtyk 1715–1788 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 5, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1906.

Skałkowski A., Jan Henryk Dąbrowski, cz. 1: Na schyłku dni Rzeczypospolitej 1755–1795 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 4, wyd. S. Askenazy), Kraków 1904.

Skibiński M., Europa a Polska w dobie wojny o sukcesję austriacką w latach 1740–1745, t. 1–2, Kraków 1913.

Smoleński T., „Szkoła” Askenazego, „Życie i Sztuka. Pismo dodatkowe, ilustrowane. Kraj” 15 (28) IV 1905, 15.

Smoleński W. (rec.), Monografie w zakresie dziejów nowożytnych, wyd. Szymon Askenazy. Tom XIX. Próby powstańcze po trzecim rozbiorze przez Mariana Kukiela, Warszawa 1912, „Przegląd Historyczny” 1912, 15.

Smoleński W., W sprawie krytyki historycznej, „Przegląd Historyczny” 1914, 18, 2.

Sokolnicki M., Czternaście lat, Warszawa 1936.

Studnicki W., Profesor Askenazy: historyk i polityk, „Wiadomości Literackie” 1935, 12, 30 (610).

Studnicki W., Z przeżyć i walk, t. 1, Warszawa 1928.

Wawrzkowicz E., Anglia a sprawa polska 1813–1815 („Monografie w zakresie dziejów nowożytnych”, t. 18, wyd. S. Askenazy), Kraków i Warszawa 1919.

Władysław Konopczyński jako badacz dziejów XVIII wieku, red. Z. Zielińska, W. Kriegseisen, Warszawa 2014.

Zielińska Z., Polemika Szymona Askenazego i Bronisława Dembińskiego (1903–1904), „Kwartalnik Historyczny” 2017, 124, 1.

Zielińska Z., Skibiński Mieczysław, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 38, 1997–1998.

Zielińska Z., „Temat zastępczy”. Polemika Szymona Askenazego z Władysławem Konopczyńskim, w: Władysław Konopczyński jako badacz dziejów XVIII wieku, red. Z. Zielińska, W. Kriegseisen, Warszawa 2014.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2017.43.127-158
Data publikacji: 2018-02-24 20:38:27
Data złożenia artykułu: 2016-04-25 22:06:14


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1349
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 951

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Mariola Hoszowska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.