Ландратура Санкт-Петербургской губернии: штат, функции, место в системе управления (mатериалы к исследованию)

Streszczenie w języku polskim

Статья посвящена исследованию института ландратов – одного из низовых звеньев местного государственного управления в России, недолго просуществовавшего в период административных реформ Петра I. Общая идея его создания появилась в планах царя под влиянием одноименного института, действовавшего в Прибалтийских провинциях Швеции, завоеванных Россией в ходе Великой Северной войны. Внедрение ландратуры в собственно русскую систему местного управления отличалось наличием противоречивой и нормативно неопределенной законодательной проработки и региональной спецификой практического функционирования. Автор, на основе выявленного им документа: «Именной росписи ландратам и камисарам Санкт-Питербургской губернии» 1717 г. и отрывочных сведений, имеющихся в немногочисленной литературе и в опубликованных источниках, предпринял попытку реконструкции института ландратуры в Санкт-Петербургской губернии. В статье дается общая оценка роли и места ландратской системы в структуре госуправления Петровского царствования, проводятся сравнения организационного сходства и различия санкт-петербургской и сибирской ландратуры. Статья носит характер предварительного обобщения имеющегося материала для создания труда по истории ландратуры в общероссийском масштабе.

Artykuł jest poświęcony badaniom nad instytucją landrata, czyli jednego z niższych szczebli samorządu lokalnego w Rosji, która istniała przez krótki czas w okresie reform administracyjnych Piotra I. Pomysł jej powołania pojawił się w planach cara pod wpływem instytucji o tej samej nazwie, funkcjonującej w prowincjach nadbałtyckich Szwecji, które zostały zdobyte przez Rosję w trakcie Wielkiej Wojny Północnej. Wprowadzenie landratury do czysto rosyjskiego systemu samorządu lokalnego charakteryzowało się sprzecznym i normatywnie niepewnym studium prawodawczym oraz specyfiką regionalną w praktycznym funkcjonowaniu. Autor na podstawie ujawnionego przezeń dokumentu „Spis imienny landratów i komisarzy guberni sankt-petersburskiej” z 1717 r. oraz informacji fragmentarycznych, obecnych w nielicznych dokumentach i opublikowanych źródłach, podjął próbę zrekonstruowania instytucji landratury w guberni petersburskiej. Artykuł zawiera ogólną ocenę roli i miejsca landratury w strukturze zarządzania państwem za panowania Piotra I, jak również zostają zestawione ze sobą podobieństwa i różnice organizacyjne landratury petersburskiej oraz syberyjskiej. Artykuł ma charakter wstępnego uogólnienia dostępnego materiału, który posłuży do stworzenia pracy o historii landratury w skali ogólnorosyjskiej.