Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail 
К вопросу о типологической классификации эпитафий в византийском Херсоне
Streszczenie w języku polskim
Херсонес-Херсон – уникальный памятник, на примере которого можно проследить трансформационные процессы религиозного мировоззрения античной – византийской эпох. Начиная с IV в., в византийский период, горожане использовали символический язык античности; новое не вытесняло старое, а просто придавало привычным, традиционным вещам другую смысловую нагрузку. В византийском Херсонесе значительно меньше надгробий по сравнению с античным периодом. Тем не менее, эпитафии выступают своего рода визуальной репрезентацией культа. Предложенная типология, безусловно, с корректировками, поможет выйти на решение новых задач, рассмотреть надгробия как погребальный элемент для составления более полной картины византийских религиозных воззрений.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (Русский)Bibliografia
A Patristic Greek Lexicon, ed. G.W.H. Lampe, Oxford 1961.
Ajnalov D.V., Pamyatniki khristianskogo Khersonesa, vypusk 1, Razvaliny khramov, Moskva 1905.
Antonova I.A., Raskopki v tsitadeli Khersonesa, in: Arkheologicheskie issledovanya v Krymu 1994 g., Simferopol’ 1997.
Are’s F., Chelovek pered litsom smerti, red. S.V. Obolenskoj, Moskva 1992.
Arnautova Yu.E., Memoria: „total’nyj sotsial’nyj fenomen” i ob’’ekt issledovaniya, in: Obrazy proshlogo i kollektivnaya identichnost’ v Evrope do nachala Novogo vremeni, Moskva 2003.
Bolgov N.N., Bospor V v.: kontinuitet material’noj kul’tury „Temnogo stoletiya”, „Problemy istorii, filologii, kul’tury” 1998, 5.
Bujskikh A.V., Prostranstvennoe razvitie Khersonesa Tavricheskogo v antichnuyu epokhu, in: Materialy po arkheologii i etnografii Tavrii. Supplumentum, vypusk 5, Simferopol 2008.
Drevnosti yuzhnoj Rossii. Grecheskie i latinskie nadpisi, najdennye v Yuzhnoj Rossii v 1889–1891 godakh. S ob’’yasneniyami V.V.Latysheva, in: Materialy po arkheologii Rossii, nr 9, Sankt Peterburg 1892.
Drevnosti yuzhnoj Rossii. Grecheskie i latinskie nadpisi, najdennye v Yuzhnoj Rossii v 1892–1894 godakh. S ob’’yasneniyami akademika V.V.Latysheva, in: Materialy po arkheologii Rossii, nr 17, Sankt Peterburg 1895.
Drevnosti yuzhnoj Rossii. Grecheskie i latinskie nadpisi, najdennye v yuzhnoj Rossii v 1895–1898 godakh s ob’’yasneniyami akad. V.V.Latysheva, in: Materialy po arkheologii Rossii, nr 23, Sankt Peterburg 1899.
Feissel D., Chroniques d'épigraphie byzantine 1987–2004, Paris 2006.
Feodorit Kirrskij, Tserkovnaya istoriya, per. s grech., Moskva 1993.
Fomin M.V., O kul’te mestnochtimykh svyatykh v rannevizantijskom Khersone, „Visnyk Kharkivs’kogo natsional’nogo uniwersytetu imeni V.N. Karazina”, seriya Istoriya, 2015, 1145, 50.
Fomin M.V., Pogrebal’naya traditsiya i obryad v vizantijskom Khersone (IV–X vv.), Khar’kov 2011.
Fomin M.V., Shevtsova A.A., O rannekhristianskikh kompleksakh Khersonesa, „Visnyk Kharkivs’kogo natsional’nogo uniwersytetu imeni V.N. Karazina”, seriya Istoriya, 2013, 1087, 47.
Inscriptiones antiquae Orae Septentrionalis Ponti Euxini Graecae et Latinae, [Электронныйресурс], http://iospe.kcl.ac.uk/index-ru.html [dostęp: 8 IV 2018].
Kern L.A., Sakral’nyjsymbolizmkhristianskoj (pravoslavnoj) kul’tury, „Vestnik Nizhnevartovskogo gosudarstvennogo universiteta” 2010, 2.
Kniga Bytie. 35:20.
Kniga Iezekiilya, 39:15.
Kniga Carej, II.23:17, I.13:30–32.
Kostsyushko-Valyuzhinich K.K., Izvlechenie iz otcheta o raskopkakh v Khersonese Tavricheskom v 1902 godu, in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 9, Sankt Peterburg 1904.
Kostsyushko-Valyuzhinich K.K., Izvlechenie iz otcheta o raskopkakh v Khersonese Tavricheskom v 1906 godu, in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 33, Sankt Peterburg 1909.
Kostsyushko-Valyuzhinich K.K., Otchet o raskopkakh v Khersonese Tavricheskom v 1905 godu, in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 23, Sankt Peterburg 1907.
Kostsyushko-Valyuzhinich K.K., Skubetov M.I., Izvlechenie iz otcheta o raskopkakh v Khersonese v 1907 godu, in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 42, Sankt Peterburg 1911.
Latinsko-russkij i russko-latinskij slovar’, sost. A.V. Podosinova et al., red. A.V. Podosinova, Moskva 2007.
Latyshev V.V., Epigraficheskie novosti iz Yuzhnoj Rossii (nakhodki 1903–1905 gg.), in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 14, Sankt Peterburg 1905.
Latyshev V.V., Epigraficheskie novosti iz Yuzhnoj Rossii, in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 18, Sankt Peterburg 1906.
Latyshev V.V., Epigraficheskie novosti iz Yuzhnoj Rossii (Nakhodki 1906 g.), in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 23, Sankt Peterburg 1907.
Latyshev V.V., Epigraficheskie novosti iz Yuzhnoj Rossii, in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 18, Sankt Peterburg 1906.
Latyshev V.V., Epigraficheskie novosti iz Yuzhnoj Rossii, in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 27, Sankt Peterburg 1908.
Latyshev V.V., Epigraficheskie novosti iz Yuzhnoj Rossii, in: Izvestiya Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii, vypusk 33, Sankt Peterburg 1909.
Latyshev V.V., Sbornik grecheskikh nadpisej khristianskikh vremen iz Yuzhnoj Rossii, Sankt Peterburg 1896.
Lykova N.N., Osobennosti transformacii simbola kresta na territorii srednevekovoj Tavriki, „Kul’tura narodov Ptichernomor’ya” 2009, 154.
Matveeva Yu., Dekorativnye tkani v mozaikakh Ravenny: semantika i kul’turno-smyslovoj kontekst, Kiev–Khar’kov 2017.
Nazarenko A.A., Grechesko-russkij slovar’ khristianskoj cerkovnoj leksyki (s tolkovymi stat’yami): 4500 slov i vyrazhenij, Moskva 2015.
Novosadskij N.I., Neskol’ko zametok o grecheskikh khristianskikh nadpisakh, in: Sbornik Khar’kovskogo istoriko-filologicheskogo obshchestva, t. 21, Khar’kov 1914.
Otchet zaveduyushchego raskopkami v Khersonese K.K. Kostsyushko-Valyuzhinicha za 1895 god, in: Otchet Imperatorskoj Arkheologicheskoj Komissii za 1895 god, Sankt Peterburg 1897.
Parfinenko A., Istoriografichnyj slovnik: Navch. posib. Dlya studentiv istorychnykh fakul’tetiv universytetiv, red. S.I. Posokhov, Khar’kiv 2004.
Solomonik E.I., Nekotorye novye grecheskie nadpisi Srednevekovogo Kryma, „Vizantijskij Vremennik” 1986, 47.
Soloshchenko N.V.,Mnogotirazhnaya gazeta „Nasha pravda” konditerskoj fabriki „Krasnyj Oktyabr’” v gody pervoj pyatiletki: istochnikovedcheskie i metodicheskie aspekty analiza gazetnogo materiala, „Istoricheskaya informatika” 2015, 3–4.
Sorochan S.B., O khrame Sozonta, „dome sv. Leontiya” i martirii sv. Vasiliya v rannesrednevekovom Khersone, „Antichnaya drevnost’ i srednie veka” 2003, 34.
Sorochan S.B., O khramovom dekore vizantijskogo Khersona i ego evolyutsii v VI–X vekov, in: Actes testanibus: yuvelirnyj zbirnyk na poshanu Leontiya Vojtovycha, red. M. Lytvyn, L’viv 2011.
Sorochan S.B., Skal’naya arkhitektura khristianskogo Khersonesa-Khersona (IV–X veka), in: Nasledstvo i kul’turen pejzazh. Izvestiya na Regionalen istoricheski muzej, t. 18, Ruse 2015.
Sorochan S.B., Vizantijskij Kherson (vtoraya polovina VI – pervaya polovina X vv.), in: Ocherki istorii i kul’tury, t. 1–2, Khar’kov 2005.
Sorochan S.B., Vizantiya. Paradigmy byta, soznaniya, kul’tury, Khar’kov 2011.
Sorochan S.B., Zubar’ V.M., Marchenko L.V., Zhizn’ i gibel’ Khersonesa, Khar’kov 2000.
Stupko M.V., Turovskij E.Ya., Filippenko A.A., O sud’bakh raspisnykh sklepov pervykh khristian Khersonesa, in: Sacrum et profanum. Nebesnye patrony i zemnie sluzhiteli kul’ta, vypusk 3, Sevastopol 2007.
Suprun N.O., O transformatsii pogrebal’nogo obryada v Khersonese – Khersone na primere tseremonii zakhoroneniya, in: Vizantijskaya mozaika: Sbornik publichnykh lektsij Ellino-vizantijskogo lektoriya pri Svyato-Panteleimonovskom khrame. (Narteks. Ukrainensia Supplementum 1), red. S.B. Sorochan, Khar’kov 2013.
Tavricheskaya guberniya. Raskopki v Khersonese, in: Otchet Imperatorskoj Arheologicheskoj Komissii za 1906 god, Sankt Peterburg 1907.
Thomov T., Maritime ex-voto graffito from the church of Hagia Sophia, Constantinople, „Byzantinoslavica” 2015, 73, 1–2.
Turovskij E.Ya., Filippenko A.A., Khronologiya sklepov rannikh khristian nekropolya Khersonesa (v svete dannykh raskopok 2006 g.), „Materialy po arkheologii i istorii antichnogo i srednovekovogo Kryma” 2008, 1.
Turovskij E.Ya., Filippenko A.A., Otchet ob Arkheologicheskikh issledovaniyakh uchastka nekropolya Khersonesa u zagorodnogo khrama v 2006 g., Nauchnyj Arkhiv Natsional’nogo Zapovednika Khersones Tavricheskij, delo 3856.
Turovskij E.Ya., Filippenko A.A., Fomin M.V., Khersoneskie sklepy s rannekhristianskimi rospisyami, in: Drynovs’kij zbirnyk, t. 5, Kharkiv–Sofiya 2012.
Uvarov A.S., Izvlechenie iz vsepoddanejshego otcheta ob arkheologicheskikh nakhodkakh v 1853 godu, Sankt Peterburg 1855.
Uvarov A.S., Khristianskaya simvolika, t. 1: Simvolika drevne-khristianskogo perioda, Moskva 2013.
Vinogradov A., Von der antiken zur christlichen Koine: typische und untypische Inschriften des nördlichen Schwarzmeerraums, in: Une koiné pontique, par A. Bresson, A. Ivanchik, J.-L. Ferrary, Bordeaux 2007.
Vinogradov A.Yu, „Minovala uzhe zima yazycheskogo bezumiya…” Tserkov’ i tserkvi Khersona v IV veke po dannym literaturnykh istochnikov i epigrafiki, Moskva 2010.
Vinogradov A.Yu., Zagorodnyj krestoobraznyj khram v Khersonese i ego nadpisi, „Voprosy epigrafiki”, red. A.G. Avdeev, Moskva 2009, vypusk 3.
Vizantijskij Kherson: Katalog vystavki, red. I.S. Chichurova, Moskva 1991.
Vizantijskij Kherson: Katalog vystavki, red. L. Golofast et al., Moskva 1991.
Volkov I.V., Dva nadgrobnykh kamnya iz Muzeya zapovednika „Khersones Tavricheskij”, in: The Genoese Gazaria and the Golden Horde, ed. S. Bocharov, A. Sitdikov, Kazan–Simferopol–Kishinev 2015.
Yakobson A.L., Rannesrednevekovyj Khersones. Ocherki istorii material’noj kul’tury, in: Materialy i issledovaniya po arkheologii SSSR, nr 63, Moskva–Leningrad 1959.
Zubar’ V.M., Sklepy z khrystyyans’kym rozpysom nekropolya Khersonesa: problemy datuvannya, „Arkheologiya” 2009, 2.
Zubar’ V.M., Khvorostyanyj A.I., Ot yazychestva k khristianstvu. Nachal’nyj etap proniknoveniya i utverzhdeniya khristianstva na yuge Ukrainy (vtoraya polovina III – pervaya polovina VI vv.), Kiev 2000.
Zubar’ V.M., Sorochan S.B., U istokov khristianstva v Yugo-zapadnoj Tavrike: epokha i vera, Kiev 2005.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2018.45.11-44
Data publikacji: 2018-06-29 13:17:52
Data złożenia artykułu: 2018-06-29 10:42:17
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2018 Наталия Пищулина
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.