Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail (Nie)Bezpieczne korzystanie z Internetu przez młodych dorosłych – raport z badań
Streszczenie w języku polskim
Korzystanie z Internetu może wiązać się z pozytywnymi i negatywnymi konsekwencjami. Nadmierne zaangażowanie w aktywności w sieci prowadzi do poważnych problemów psychospołecznych. W skrajnych przypadkach skutkuje uzależnieniem, które odnosi się do utraty kontroli, oraz występowaniem problemów w zachowaniu i funkcjonowaniu. Podjęte badania miały na celu określenie typów i struktury symptomów problemowego korzystania z sieci przez młodych dorosłych. Główny problem badawczy przyjął postać pytania: Jakie są typy i struktura symptomów problemowego używania Internetu przez młodych dorosłych? Sformułowano następujące pytania szczegółowe: 1) Jaka jest struktura symptomów problemowego korzystania z sieci przez młodych dorosłych? 2) Czy i jakie występują różnice pomiędzy kobietami a mężczyznami w zakresie struktury symptomów problemowego używania Internetu? 3) Czy i jakie typy problemowego korzystania z sieci są charakterystyczne dla młodych dorosłych? Ogółem przebadano 108 młodych dorosłych, w tym 56 kobiet i 52 mężczyzn. Zastosowano 22-itemowy Test Problematycznego Używania Internetu (TPUI) Poprawy. Wyodrębniono trzy czynniki wyjaśniające strukturę zależnościową między symptomami problemowego korzystania z sieci przez młodych dorosłych: utrata kontroli, problemy w relacjach z najbliższymi, zaniedbywanie potrzeb i obowiązków. Mężczyźni odznaczają się większą niż kobiety utratą kontroli nad zachowaniem online. Wyróżniono następujące typy problemowego korzystania z Internetu: zaburzenie kontroli i relacji społecznych, utrata kontroli bez wpływu na relacje społeczne oraz brak uzależnienia.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Akbari, M. (2017). Metacognitions or distress intolerance: The mediating role in the relationship between emotional dysregulation and problematic internet use. Addictive Behaviors Reports, 6, 128–133.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5.wyd.).
Andreassen, C. S., Torsheim, T., Brunborg, G. S., Pallesen, S. (2012). Development of a Facebook Addiction Scale. Psychological Reports, 110 (2), 501–517.
Çelebioğlu, A., Özdemir, A. A., Küçükoğlu, S., Ayran, G. (2020). The effect of Internet addiction on sleep quality in adolescents. Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing, 33 (4), 221–228. https://doi.org/10.1111/jcap.12287.
Davis, R. A., Flett, G. L., Besser, A. (2002). Validation of a new scale for measuring problematic Internet use: Implications for pre-employment screening. Cyber Psychology and Behavior, 5 (4), 331–345.
Durkee, T., Kaess, M., Carli, V., Parzer, P., Wasserman, C., Floderus, B., et al. (2012). Prevalence of pathological internet use among adolescents in Europe: Demographic and social factors. Addiction, 107, 2210-2222.
Ford, J.J., Durtschi, J. A., Franklin, D. L. (2012). Structural therapy with a couple battling pornography addiction. The American Journal of Family Therapy, 40 (4), 336-348.
Frangos, C. C., Sotiropoulos, I. (2011). Problematic Internet Use among Greek university students: An ordinal logistic regression with risk factors of negative psychological beliefs, pornographic sites, and online games. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14, 51-58. https://doi:10.1089/cyber.2009.0306.
Goetz, M. (2014). Internet, komputer, telefon. Jak ustrzec dziecko przed uzależnieniem. Warszawa: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka.
Griffiths, M. (2005). A 'components' model of addiction within a biopsychosocial framework. Journal of Substance Use, 10(4), 191–197. https://doi.org/10.1080/14659890500114359.
Griffiths, M. D., Szabo, A. (2014). Is excessive online usage a function of medium or activity? An empirical pilot study. Journal of Behavioral Addictions, 3, 74–77.
Griffiths, M.D., Kuss, D.J., Billieux, J., Pontes, H. M. (2016). The evolution of Internet addiction: A global perspective. Addictive Behaviors, 53, 193–195.
Grzegorzewska, I., Cierpiałkowska, L. (2018). Uzależnienia behawioralne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Han, D. H., Kim S. M., Lee, Y. S., Renshaw, P. F. (2012). The effect of family therapy on the changes in the sevrity of on-line game play and brain activity in adolescents with on-line game addiction. Psychiatry Research, 202 (2), 126-131.
Izdebski, P., Kotyśko, M. (2016). Problemowe korzystanie z nowych mediów. W: B. Habrat (red.), Zaburzenia uprawiania hazardu i inne tak zwane nałogi behawioralne (s. 219–250). Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Kardefelt-Winther, D. (2014b). A conceptual and methodological critique of internet addiction research: Towards a model of compensatory internet use. Computers in Human Behavior, 31, 351–354. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.10.059.
Kardefelt-Winther, D. (2017). Conceptualizing Internet use disorders: Addiction or coping process? Psychiatry and Clinical Neurosciences, 71(7), 459–466. https://doi.org/10.1111/pcn.12413.
Kirschner, P. A., Karpinski, A. C. (2010). Facebook and academic performance. Computers in Human Behavior, 26 (6), 1237-1245. https://doi.org/10.1016/j.chb.2010.03.024
Kormas, G., Crtiselis E., Janikian M., Kafetzis D., Tsitsika A. (2011). Risk factors and psychosocial characterisitcs of potential problematic and problematic Internet use among adolescents: A cross-sectional study. BMC Public Health, 11, 595.
Kuss, D. J., Lopez-Fernandez, O. (2016). Uzależnienie od Internetu i problematyczne korzystanie z Internetu: systematyczny przegląd badań klinicznych. World Journal of Psychiatry, 6 (1), 143-176.
Laconi, S., Kaliszewska-Czeremska, K., Gnisci, A., Sergi, I., Barke, A., Jeromin, F., Groth, J., Gamez-Guadix, M., Ozcan, N. K., Demetrovics, Z., Király, O., Siomos, K., Floros, G., Kuss, D. J. (2018). Cross-cultural study of Problematic Internet Use in nine European countries. Computers in Human Behavior, 84, 430–440. https://doi.org/10.1016/j.chb.
Majchrzak, P., Ogińska-Bulik, N. (2010). Uzależnienie od internetu. Łódź: Wydawnictwo AHE.
Ostaszewski, K., Biechowska, D., Pisarska, A., Sowińska, M. (2017). Psychospołeczne czynniki problemów behawioralnych u młodzieży w wieku 17–19 lat: Badania podłużne – kontynuacja. https:// www.kbpn.gov.pl/portal?id=15&res_id=6364661.
Panasiuk, K., Panasiuk B. (2017). Uzależnienie od komputera i Internetu-wybrane problemy, Colloqium, 1(25), 59-84.
Poprawa, R. (2011). Test problematycznego używania Internetu. Adaptacja i ocean psychometryczna Internet Addiction Test K. Young. Przegląd Psychologiczny, 54 (2), 193 - 216.
Poprawa, R. (2012). Problematyczne używanie Internetu-symptomy i metoda diagnozy. Badania wśród dorastającej młodzieży. Psychologia Jakości Życia, 11 (1), 57-8.
Poprawa, R., Rokosz, M., Niezabitowska, A. (2019). Coping styles and the risk of problematic Internet use. Polskie Forum Psychologiczne, 24 (4), 419-442. https://doi.org/10.14656/PFP20190403.
Ptaszek, G., Bigaj, M., Dębski, M., Pyżalski, J., Stunża, G. D. (2020). Zdalna edukacja – gdzie byliśmy, dokąd idziemy? Wstępne wyniki badania naukowego „Zdalne nauczanie a adaptacja do warunków społecznych w czasie epidemii koronawirusa” Raport. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.25737.67685.
Rehbein, F., King, D.L., Staudt, A., Hayer, T., Rumpf, H-J. (2021). Contribution of game genre and structural game characteristics to the risk of problem gaming and gaming disorder: a systematic review. Current Addictive Reports, 8, 263–281. https://doi.org/10.1007/s40429-021-00367-7.
Rumpf, H.-J., Brandt, D., Demetrovics, Z., Billieux, J., Carragher, N., Brand, M., Bowden-Jones, H., Rahimi-Movaghar, A., Assanangkornchai, S., Glavak-Tkalic, R., Borges, G., Lee, H.-K., Rehbein, F., Fineberg, N. A., Mann, K., Potenza, M. N., Stein, D. J., Higuchi, S., King, D., Poznyak, V. (2019). Epidemiological challenges in the study of behavioral addictions: A callfor high standard methodologies. Current Addiction Reports, 6 (3), 331–337. https://doi.org/10.1007/s40429-019-00262-2.
Schuhler, P., Vogelgesang, M. (2014). Wyłącz zanim będzie za późno. Uzależnienie od komputera i internetu. Kraków:WAM.
Shaw, M., Black, D.W. (2008). Internet addiction: definition, assessment, epidemiology and clinical management. CNS Drugs, 22 (5), pp. 353-365.
Szczegielniak, A., Krysta, K., Janas-Kozik, M., Krzystanek M. (Red.) (2017). Uzależnienie od Internetu, Uzależnienia behawioralne. Skrypt dla studentów i lekarzy. Katowice: ŚUM.
Tsai, H. F., Cheng, S. H., Yeh, T. L., Shih, C. C., Chen, K. C., Yang, Y. C., Yang, Y. K. (2009). The risk factors of Internet addiction – A survey of university freshmen. Psychiatry Research, 167, 294–299.
World Health Organization. (2020). International statistical classification of diseases and related health problems (11. wyd.). https://icd.who.int/en.
Woronowicz, B. T. (2009). Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA.
Young, K. S. (1999). Internet Addiction: Evaluation and treatment. Student British Medical Journal, 7, 351-352.
Young, K. S. (2008). Internet sex addiction: Risk factors, stages of development and treatments. American Behavioral Science, 52 (21), 21-37.
Young, K. S. (2011). CBT-IA: The first treatment model for internet addiction. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, 25(4), 304-312.
Young, K. S. (2017). The evolution of Internet addiction. Addictive Behaviors, 64, 229–230. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.
Young, K. S., Case, C. J. (2004). Internet abuse in the workplace: New trends in risk management. CyberPsychology & Behavior, 7, 105–111.
Zivnuska, S., Carlson, J. R., Carlson, D. S., Harris, R. B., Harris, K. J. (2019). Social media addiction and social media reactions: The implications for job performance. The Journal of Social Psychology, 159(6), 746–760. https://doi.org/10.1080/00224545.2019.1578725.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2024.37.4.65-76
Data publikacji: 2025-04-30 15:35:20
Data złożenia artykułu: 2024-11-12 22:59:44
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Anna Katarzyna Wiatrowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.